Indien je ooit hebt overwogen om een boom in je tuin te planten, dan is de herfst daar een goed moment voor. 

Vorig jaar gingen ook wij op zoek naar de juiste boom voor onze tuin, in eerste instantie om schaduw te creëren maar tijdens onze zoektocht ontdekten we nog veel meer voordelen. 

Het planten van een boom is veruit de meest efficiënte manier van klimaatadaptatie en voor een betere leefomgeving. We zetten nog even op een rijtje waarom wij denken dat het planten van een boom steeds een goed idee is:

1. Bomen halen CO2 uit de lucht en produceren zuurstof. Zuurstof is niet oneindig op onze planeet. Door bomen aan te planten vullen we het tekort aan zuurstof aan.
2. Bomen zorgen voor verkoeling, en al helemaal in stedelijk gebied waar beton en baksteen de warmte van de zon opneemt waardoor de temperatuur in de stad gemiddeld hoger is dan in het omliggende landelijke gebied (dit is het hitte-eilandeffect). Omdat bomen het zonlicht onderscheppen, zetten ze deze energie om in waterdamp. Door deze hogere luchtvochtigheid ontstaan er wolken die de straling van de zon terug reflecteren in de atmosfeer. Dit reflecterende vermogen wordt het albedo-effect genoemd en is cruciaal bij het afkoelen van onze planeet. 
3. Bomen leggen fijn stof vast op hun bladeren en schors. Bij een volgende regenbui spoelt dit fijn stof af naar de bodem. Hierdoor komt het fijn stof niet in onze longen terecht. Luchtfiltratie heeft een positief effect op het verminderen van luchtwegaandoeningen, allergieën en slaapstoornissen. Door bomen aan te planten in stedelijke omgevingen verbeteren we de luchtkwaliteit.
4. Bomen zorgen voor biodiversiteit. Voor onze fauna en flora zijn bomen van levensbelang. Bomen geven vogels, vleermuizen en insecten nest- en schuilplaatsen. Zij zorgen er op hun beurt voor dat plaaginsecten worden bestreden. Bomen leveren voedsel in de vorm van bessen voor vogels, bloemen met nectar voor insecten en bladeren voor de rupsen van prachtige vlinders. Door bomen aan te planten verhogen we de biodiversiteit in onze leefomgeving.
5. Bomen helpen tegen verdroging. In stedelijk gebied is de verwachte schade ten gevolge van klimaatverandering door droogte groter dan die door wateroverlast. Ondanks hevige regenbuien en de steeds weerkerende overstromingen wordt België steeds droger. Er zal steeds meer regen vallen in een korte tijd, terwijl de periodes van droogte steeds langer worden. Een stijgende temperatuur veroorzaakt verdamping en indien deze toenemende verdamping niet gecompenseerd wordt, leidt dit tot extra verdroging. Het aanplanten van bomen geeft schaduw op de onderbegroeiing. De bomen zelf hebben diepere wortels en kunnen zich van water voorzien. Door bomen aan te planten voorkomen we overmatige verdamping en creëren we koele plekken.
6. Bomen dragen bij aan onze gezondheid. Wonen en werken in een omgeving met veel bomen heeft een positieve uitwerking op mensen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat mensen zich beter voelen in een omgeving waar veel bomen staan. Door bomen aan te planten verlagen we stress op de werkvloer en versnellen we het genezingsproces van patiënten. Veel groen in de stad vermindert dus de dure gezondheidsuitgaven.
7. Bomen reduceren geluid. Bomen kunnen afhankelijk van hun structuur het geluid enigszins reduceren. Door bomen aan te planten dempen we geluidsoverlast in de woonomgeving.

Zelf wonen we in een woonwijk en een te hoge boom waar de buren of de straatbekabeling last van zou kunnen hebben was geen optie. Inlandse soorten krijgen de voorkeur want zij leveren een grotere bijdrage aan de biodiversiteit. Ook werken we aan een tuin waar het hele jaar rond wat te snoepen, te ruiken en te zien is, dus hadden we graag ook vruchten of noten, en dan moet je dus ook naar bestuiving kijken. En tot slot moesten we ook rekening houden met pollenallergieën…

Uiteindelijk viel onze keuze op een amandelboom (Prunus Dulcis) en een moerbeiboom of ‘snoepjesboom’ (Morus Alba ‘Macrophylla’) en verwelkomden daarmee Amandine en Maurus (jawel, wij gaven hen een naam!). Hun bloeitijd wisselt elkaar af: ons Amandine bloeit in maart en april met roze bloemen die heel wat bijen aantrekt en Maurus bloeit van half mei tot half juni. Dit jaar hopen we ook nog een Gele Kornoelje te verwelkomen. We zchten een boomverzorger om ons te helpen om de bomen uit te kiezen en te plaatsen voor ons. 

www.bomenwijzer.be is een website die je helpt om op een doordachte en duurzame boomsoortkeuze te maken voor elke specifieke situatie. Daarbij vertrek je van de standplaats waar de boom moet komen en het eindbeeld dat je voor ogen hebt.

Hou er ook rekening mee dat er geen gras groeit onder een boom en gun jouw boom ook haar plek: voorzie een extra meter rondom haar uiteindelijke kruinbreedte. Vaak wordt de aanplant afgewerkt met boomschors maar je kan er ook voor kiezen om je boom aan te sterken door er een boomgilde omheen te planten. Een boomgilde is een groepje planten dat zorgt dat de boom voldoende voeding en weerstand krijgt. Elke plant in de boomgilde heeft haar specifieke functie met als doel een klein ecosysteem te vormen dat leidt tot een grotere productiviteit van de boom, meer weerstand en stabiliteit waardoor geen extra voeding en zorg van buiten nodig is. De kunst is om samenwerkende planten te combineren: stikstofbinders die ervoor zorgen dat stikstof wordt afgegeven aan de grond (klaversoorten, bonenfamilie, lupine…), voedingsstofleveranciers die met hun lange wortels voedingsstoffen diep uit de grond halen (komkommerkruid, duizendblad, paardenbloem, …), mulchplanten die veel massa produceren waardoor ze als mulchmateriaal gebruikt kunnen worden (smeerwortel, artisjok, rabarber,…), planten die insecten aantrekken (zonnehoed, tijm, rozemarijn, pepermunt, oregano, lavendel, , …) en ongediertebestrijders (goudsbloem, venkel, oost-indische kers, dahlia, …). 

Zoals we aan het begin van dit artikel al schreven, kun je echt een kleine bijdrage leveren aan de heling van de planeet door het planten van een boom. Laat het ons zeker weten als je zelf een boom hebt geplant of van plan bent er dit jaar een te planten. (Als je geen tuin hebt), wat kan je nog meer doen?

Contacteer jouw gemeente met suggesties voor boomaanplant in jouw buurt of eis van je gemeente een strengere controle op het kappen van bomen. In Vlaanderen kun je via Ecovator Map A Tree, locaties aangeven waar volgens jou bomen kunnen of zouden moeten worden aangeplant Lokale overheden kunnen vervolgens bekijken waar er effectief bomen kunnen staan en dit bekend maken. Burgers kunnen ook de status van hun geplaatste punten opvolgen en bekijken of er een boom is geplant.Indien je niet in Vlaanderen woont, ga dan na of er in uw regio of land soortgelijke initiatieven of mechanismen bestaan die je kunnen helpen om bomen te planten. Of wees de initiatiefnemer van boomplantacties_.